Hybride warmtepomp, ketel en thermostaat

Als je een hybride warmtepomp hebt ben je waarschijnlijk erg benieuwd naar hoe vaak de hybride warmtepomp aanstaat en  hoe vaak de ketel aanstaat. Belangrijk om te onthouden is dat je een hybride warmtepomp hebt. Dat betekent dat de hybride warmtepomp niet altijd aan zal staan, maar dat soms de ketel moet bijspringen. Dit is vooral op momenten wanneer de warmtevraag groter is dan wat de hybride warmtepomp kan leveren. 


De thermostaat (Anna of Adam HA) is met sommige hybride warmtepompen aangesloten via OpenTherm. Dit is een digitaal protocol waarbij er informatie verstuurd en ontvangen kan worden. Enkele voorbeelden van hybride warmtepompen die OpenTherm ondersteunen zijn:

  • Techneco Elga
  • Remeha Elga Ace
  • Groupe Atlantic Aurea hybride add-on


Wat doet de thermostaat?

De Anna en Adam HA zijn slimme thermostaten die uit kunnen rekenen wat de meest ideale aanvoertemperatuur op het juiste moment is om je huis mee te gaan verwarmen. Het enige wat een thermostaat dan naar de hybride warmtepomp verstuurt is de gevraagde aanvoertemperatuur.


Wat doet de hybride warmtepomp?

De hybride warmtepomp ontvangt deze gevraagde aanvoertemperatuur. De warmtepomp zal vervolgens besluiten wat hiermee moet gebeuren: wanneer gaat er daadwerkelijk verwarmd worden, hoe hard gaat verwarmd worden en gaat de warmtepomp of de ketel verwarmen. De hybride warmtepomp besluit dus zelf of de warmtepomp of ketel aangaat.


Het besluitproces van hybride warmtepompen om de warmtepomp of ketel aan te zetten verschilt per merk en type. Er wordt altijd gekeken naar de gevraagde aanvoertemperatuur. Als die hoger is dan wat een warmtepomp kan leveren dan kan alleen de ketel die temperatuur leveren. Is de temperatuur in het bereik van wat de warmtepomp kan leveren dan kan er gekeken worden naar of de gevraagde aanvoertemperatuur dicht bij de huidige aanvoertemperatuur zit of er ver vanaf. Enkele verschillende typen gedrag die we in de praktijk zien zijn:

  • Als de gevraagde aanvoertemperatuur dicht bij de huidige aanvoertemperatuur zit dan probeert de warmtepomp eerst zelf aan te gaan en kijkt of de warmtepomp het haalt. Als de gevraagde aanvoertemperatuur ver van de huidige aanvoertemperatuur zit, dan gaat de ketel meteen aan.
  • De warmtepomp probeert altijd eerst zelf aan te gaan om te proberen de gevraagde aanvoertemperatuur te halen.
  • In plaats van warmtepomp of ketel kunnen sommige typen ook de warmtepomp en ketel beiden tegelijk aanzetten.


De thermostaat optimaliseren

De thermostaat verstuurt dus alleen de gevraagde aanvoertemperatuur en besluit niet of de hybride warmtepomp of de ketel aangaat. Maar zoals je hierboven leest kijken sommige hybride warmtepompen wel naar hoe hoog de aanvoertemperatuur is en of die dichtbij de huidige aanvoertemperatuur zit. In de Anna en Adam HA zijn er een paar instellingen die ervoor zorgen dat er een lagere aanvoertemperatuur gevraagd wordt.


Verwarmingsinstellingen

Ga naar de verwarmingsinstellingen:

  • Open de Anna of Adam HA in de Plugwise Home app of login via connect.plugwise.net 
  • Klik linksboven op de drie streepjes van het menu.
  • Ga naar Instellingen > Verwarmingssysteem > Verwarmen > Geavanceerde instellingen



Pas het volgende aan:

  • Zet het verwarmingsprofiel op Eco. Hiermee wordt er zo zuinig mogelijk verwarmd en is juist voor warmtepompen erg geschikt.
  • Alleen bij Anna: Pas de maximale voorverwarmtijd aan naar 300 minuten.
  • Zet de maximale aanvoertemperatuur lager. Let op: Niet alle hybride warmtepompen ondersteunen deze instelling en is daarom niet altijd instelbaar.
  • Klik op Opslaan.


Verwarmingsschema

Als je een verwarmingsschema instelt dan kunnen Anna en Adam HA gaan voorverwarmen. Daarmee zal de kamer volgens het schema op de juiste temperatuur zijn. Hiermee kunnen Anna en Adam HA van tevoren gaan beginnen met verwarmen. Door voor te verwarmen kunnen er lagere aanvoertemperaturen gebruikt worden en is de kans groter dat de hybride warmtepomp zelf deze lagere temperatuur aankan.


Zodra je de temperatuur met de hand aanpast dan zien Anna en Adam HA dit als een directe warmtevraag die zo snel mogelijk gehaald moet worden. Er zal dan ook een hoge of zelfs de maximale ingestelde aanvoertemperatuur gevraagd worden. Dit kan vaak hoger zijn dan wat de hybride warmtepomp kan leveren. De kans is dan groot dat de hybride warmtepomp meteen de ketel aanzet en pas later overgaat naar verwarmen via de warmtepomp.


Het gedrag van de hybride warmtepomp analyseren

Je kan bij Anna en Adam HA de grafieken zien van de aanvoer en retourtemperaturen. De grafieken zijn alleen zichtbaar in de web interface als je thuis bent:

  • Log in via connect.plugwise.net
  • Klik linksboven op de drie streepjes van het menu
  • Ga naar Metingen
  • Klik rechtsonder op het Ketel tabblad


Ook al heb je een hybride warmtepomp, vanuit de Anna en Adam HA gezien wordt de warmtepomp als ketel gezien. Daarom staat overal het woord ketel. De hybride warmtepomp geeft de temperaturen en modulatieniveau aan de Anna en Adam HA. Er is maar 1 aanvoertemperatuur en 1 retourtemperatuur in je leidingen, het verschil tussen wat de warmtepomp doet en wat de ketel doet is daarom niet te onderscheiden. Als je weet dat een warmtepomp niet heel erg warm water kan leveren, en een ketel wel, dan kan je wel gaan afleiden wanneer de hybride warmtepomp waarschijnlijk aan is geweest.


In de bovenste grafiek zie je het volgende: 

  • De zwarte lijn is de gevraagde aanvoertemperatuur. Dit is dus wat Anna en Adam HA aan de hybride warmtepomp versturen.
  • De rode lijn is de aanvoertemperatuur. De blauwe lijn is de retourtemperatuur. Deze informatie komt van de hybride warmtepomp en/of ketel.
  • De groene lijn is de druk.
  • Let op: Niet alle hybride warmtepompen geven via OpenTherm de aanvoertemperatuur, retourtemperatuur of de druk. Als deze informatie er niet is dan wordt deze niet getoond. De informatie kan van de hybride warmtepomp of de ketel zijn. 


In de onderste grafiek zie je het volgende:

  • De zwarte lijn is het modulatie niveau van de hybride warmtepomp of ketel.
  • De rode lijn is de aan of uit status van de hybride warmtepomp of ketel. 
  • Let op: Deze informatie komt van de hybride warmtepomp en/of ketel. 


Hieronder staat een mooi voorbeeld van een OpenTherm hybride warmtepomp en ketel. 

  • In dit voorbeeld zie je dat er een gevraagde aanvoertemperatuur om 10:50 start op 40°C. De aanvoertemperatuur begint op 20°C en loopt langzaam op naar 30°C. Dit is zeer waarschijnlijk de hybride warmtepomp zelf die aan het verwarmen is omdat dit erg lage temperaturen zijn. Ook omdat de temperatuur langzaam oploopt zal het waarschijnlijk de hybride warmtepomp zijn. Die heeft nou eenmaal een laag vermogen. 
  • Na een tijdje zie je dat de aanvoertemperatuur opeens omhoog schiet naar 56°C. Dit kan alleen komen doordat de hybride warmtepomp heeft besloten om de ketel aan te zetten. Alleen een ketel kan zo snel zoveel vermogen leveren. Let op, hieruit is niet af te leiden of de hybride warmtepomp zelf ook nog werk verricht. 
  • Rond 15:00 zakt de gevraagde aanvoertemperatuur naar 40°C. Dat komt doordat de kamer op temperatuur is gekomen en er een lagere temperatuur nodig is om de kamer op temperatuur te houden. Deze temperatuur is een temperatuur die hybride warmtepompen moeten kunnen leveren. Vanaf dit moment zie je nog een ander verschil, de aanvoertemperatuur is een stuk stabieler en rustiger, er zijn geen grote pieken en dalen. Dit gedrag komt veel meer overeen met een warmtepomp dan met een ketel. De aanvoertemperaturen bij een ketel zijn vaak grilliger.
  • In de onderste grafiek zien we het modulatieniveau. Het is niet zichtbaar of dit van de hybride warmtepomp of de ketel komt. En dit verschilt ook weer per type ketel en of de ketel via OpenTherm aangesloten zit op de hybride warmtepomp. In dit voorbeeld zien we alleen een modulatieniveau in het eerste gedeelte. Samen met de bovenste grafiek kunnen hieruit de aanname maken dat dit waarschijnlijk van de ketel kwam. Omdat na 15:00 er geen modulatieniveau was zal dit dit waarschijnlijk betekenen dat de ketel later niet meer is aan geweest.
  • Je ziet dat de hybride warmtepomp waarschijnlijk niet de hele tijd aan stond. Dit is ook logisch, de gevraagde aanvoertemperatuur was hoger dan wat de hybride warmtepomp kan leveren. De hybride warmtepomp besloot dan ook op een bepaald moment de ketel aan te gaan zetten. Wel zie je dat over de hele dag gezien de hybride warmtepomp waarschijnlijk het meeste aan stond.





Heb je nog vragen?

We begrijpen het helemaal dat je misschien nog vragen hebt omdat je het meest zuinig wilt verwarmen en zoveel mogelijk de hybride warmtepomp wilt gebruiken. Met bovenstaande uitleg begrijp je beter welk gedeelte de thermostaat doet en welk gedeelte de hybride warmtepomp doet. In het kort bij wie je je vraag kan stellen:

  • Heb je een vraag over de gevraagde aanvoertemperatuur (de zwarte lijn in de bovenste grafiek)? Dan kan je je vraag aan Plugwise stellen.
  • Heb je een vraag over de aanvoertemperatuur, de retourtemperatuur, de druk, het modulatieniveau of de aan/uit status? Dan kan je je vraag stellen aan de fabrikant van je hybride warmtepomp.